در نقطهای از تاریخچه مدل OSI، افراد زیادی فکر میکردند که این مدل برنده جنگ میان مدلهای شبکهای خواهد بود. اگر چنین اتفاقی رخ میداد، مدل OSI به جای مدل TCP/IP بر روی تمام کامپیوترهای دنیا اجرا میشد.
به هر حال، مدل OSI برنده این جنگ نبود. در واقع، OSI به عنوان مدل شبکهای، جایگزین مدل TCP/IP نمیباشد. اگرچه برخی از پروتکلهای مربوط به این مدل همچنان وجود دارند.
در طول سالهای ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۰، افراد زیادی بر این عقیده بودند که OSI رایجترین مدل شبکهای دنیا میشود، بسیاری از سازندگان سختافزار و پروتکلها، شروع به رفع نیازهای خود براساس OSI کردند و اصطلاحات مخصوص این مدل را در محصولات خود به کار بردند. این اصطلاحات تا به امروز باقی مانده است. در حالی که شما هیچ وقت نیاز به کار کردن با کامپیوتری که از مدل OSI استفاده میکند، نخواهید داشت. اما برای درک بهتر مدل شبکهای مدرن، نیاز به دانستن نکاتی در مورد مدل OSI دارید.
مدل OSI از لحاظ مفاهیم پایهای، شباهتهای زیادی به مدل TCP/IP دار. این مدل نیز از تعدادی لایه تشکیل شده است، و هر لایه از مجموعهای از عملیاتهای شبکهای تشکیل شده است. مانند TCP/IP، لایههای مدل OSI هم به پروتکلها و استانداردهایی اشاره میکنند که عملکردهای مخصوص هر لایه را پیادهسازی میکنند. درست مثل TCP/IP، مدل OSI هم پروتکلها و استانداردهای جدیدی را ایجاد نمیکند، در عوض به پروتکلها و استانداردهایی که از قبل ایجاد شدهاند، اشاره میکند. برای مثال، سازمان IEEE استاندارد Ethernet را تعیین کرده است، مدل OSI هم به جای تلف کردن زمان و تعریف کردن نوع جدیدی از Ethernet، به سادگی به استاندارد IEEE Ethernet اشاره میکند.
امروزه، از مدلOSI میتوان برای مقایسه سایر مدلهای شبکهای با استانداردهای این مدل، استفاده کرد. شکل ۱-۸ مقایسه هفت لایه مدل OSI را با مدل پنج لایهای TCP/IP نشان میدهد.
به خاطر داشته باشید مدل TCP/IP که امروزه مورد استفاده قرار میگیرد، مدلی است که در سمت راست شکل فوق نشان داده شده است، و دقیقا از نام لایههای مدل OSI استفاده میکند. عملکرد هر لایه نیز در حالت کلی در هر دو مدل برابر است.
اگرچه امروزه که استفاده از مدل OSI به جای مدل TCP/IP ترجیح داده میشود، ولی ما قصد داریم شما را با شماره گذاری لایههای OSI آشنا کنیم. به عنوان نمونه، زمانی که در مدل TCP/IP به لایه Application اشاره میکنیم، افراد هنوز به این لایه به عنوان “لایه ۷” نگاه میکنند. در صورتی که مدل TCP/IP دارای ۵ لایه میباشد. در واقع در OSI لایه Application به سه لایه مختلف Session، Presentation و Application تقسیم شده است.
درست مثل مدل TCP/IP، لایههای OSI هم از لایههای پایین خود انتظار سرویسدهی دارند. به همین منظور هر لایه از هدر و گاهی اوقات از تریلر استفاده میکند. لایه پایین، اطلاعات ارسال شده از لایه بالاتر را پشت یک هدر بستهبندی میکند.
مدل OSI از کلمات کلیتر نسبت به کلماتی نظیر فریم، پکت و سگمنت استفاده میکند. این مدل از کلمه PDU (Protocol Data Unit) به عنوان نام بستههای هر لایه استفاده میکند. یک PDU نشانگر بیتهای مربوط به هدر و تریلر میباشد. برای مثال، یک بسته IP با توجه به این که در لایه ۳ میباشد، در مدل OSI به صورت Layer 3 PDU یا به اختصار L3PDU نوشته میشود. در واقع برای هر لایه ابتدا حرف L (که نماینده کلمه Layer میباشد) و سپس شماره لایه و در آخر هم کلمه PDU اضافه میشود.